Snel goede biest voor het pasgeboren kalf, een goed begin is het halve werk.
De kwaliteit van de biest is niet met het blote oog te zien, geeft onze jongveespecialist Ger van Wersch aan. ‘De kleur of dikte zegt niets over de kwaliteit, dat moet je meten!
Wat is goede biest?
Optimaal is een eerste biestproductie van zo’n vier tot acht liter. De kwaliteit van de biest is niet met het blote oog te zien, geeft Ger aan. ‘De kleur of dikte zegt niets over de kwaliteit, dat moet je meten! Eerder deden veehouders dat met een ‘domplaar’, nog nauwkeuriger is het meten met een refracto- oftewel BRIXmeter. ‘De BRIX-waarde van de biest moet minimaal 23 zijn’, geeft Ger aan. ‘Het liefst 25. Dat komt overeen met zo’n 70 tot 85 gram IgG, immuunglobulinen per liter melk. Een kalf heeft de eerste voeding 250 IgG nodig per 40 kilo lichaamsgewicht’, rekent hij voor.
‘Dat betekent dat een kalf minimaal 3 tot 3,5 liter moet opnemen, onder voorwaarde dat het hele goede biest is.’ Bij een mindere kwaliteit biest moeten er veel meer liters biest in het kalf. ‘Dat is natuurlijk een stuk moeilijker.’ Als de kwaliteit van de biest onvoldoende is, adviseert Ger de veevoeradviseur te raadplegen. ‘Om het droogstandsrantsoen te optimaliseren, dat heeft een sterke invloed op de kwaliteit van de biest.’ Andersom werkt het ook, geeft jongveespecialist Johan Verdaasdonk aan. ‘Bij een goede biest klopt ook je droogstandsmanagement.’
Een pasgeboren kalf heeft 250 IgG nodig de eerste voeding
Wanneer moet het kalf biest hebben?
Een kalf moet zo snel mogelijk na de geboorte biest hebben. ‘Tot één uur na de geboorte wil het kalf ook makkelijker drinken. Wanneer je langer wacht neemt de zuigdrang af’, is de ervaring van jongveespecialist Erwin Hunneman, die wel begrijpt dat het geen pretje is om midden in de nacht de koe te melken en het kalf biest te geven. ‘We hebben makkelijk praten, maar toch is dat echt het allerbeste voor het kalf.’ Ger geeft aan dat de zuigkracht vijf tot zes uur na de geboorte behoorlijk is afgenomen. ‘Dan krijg je de biest er veel moeilijker in.’ Werken met een sonde biedt dan uitkomst. De eerste voeding moet 10% van het lichaamsgewicht bedragen, dat betekent -afhankelijk van de kwaliteit- zo’n vier liter. ‘Zo’n zes uur na de geboorte is de opname van IgG door de darmwand al met 50% vermindert’, geeft Ger aan. In de eerste 24 uur moet het kalf minimaal zes liter biest hebben opgedronken. Na die tijd sluit de darmwand zich heel snel af, waardoor antistoffen er niet meer doorheen komen.’
Feit: In de eerste 24 uur moet het kalf minimaal zes liter biest hebben opgedronken